De Dolle Mina’s zijn terug. Begin 2025 vloog er opnieuw een korset in de fik. De strijdlust voor een gelijke samenleving is meer dan ooit zichtbaar in het publieke domein. Anno 2025 is ongelijkheid tussen mannen en vrouwen nog steeds een probleem, ook in Nederland, blijkt uit het Global Gender Gap report van het World Economic Forum. Het is niet voor niets één van de doelen van de United Nations: Bereik gendergelijkheid en empower alle vrouwen en meisjes.

Wet- en regelgeving

Gelijkheid tussen mannen en vrouwen is verankerd in onze wetgeving. Zo hebben beiden bijvoorbeeld stemrecht, volledige bewegingsvrijheid, toegang tot justitie, financiële dienstverlening en onderwijs en het recht op scheiden. Daarmee bestaat gelijkheid op papier. Het nastreven van gelijkheid in de praktijk is een decennialange worsteling die nog steeds voortduurt.

Global Gender Gap Report

Jaarlijks wordt het ‘Global Gender Gap Report’ uitgebracht door het World Economic Forum. Niet per se lectuur die je er even bij pakt op een spaarzaam toiletbezoek, maar wel duiding geeft door data. Het report geeft de huidige status en evolutie weer van gendergelijkheid op vier dimensies: economische participatie en kansen, onderwijs, gezondheid en levensverwachting en politieke empowerment. Het is de langst bestaande index (sinds 2006) die de voortgang van de inspanningen van talloze landen om deze kloven te dichten onderzoekt. De conclusie uit het rapport van 2024 is schrikbarend. Wereldwijd is de genderkloof met 68,5% gedicht. In het huidige tempo zal het nog 134 jaar duren – gelijk aan vijf generaties – om volledige gendergelijkheid te bereiken.

Het duurt nog 134 jaar, gelijk aan vijf generaties, om volledige gendergelijkheid te bereiken.

Noodzaak tot wereldwijde inzet

Uit de Global Gender Gap Index van 2024 blijkt dat geen enkel land volledige gendergelijkheid heeft bereikt, maar dat 97% van de in deze editie opgenomen economieën meer dan 60% van hun kloof heeft gedicht, vergeleken met 85% in 2006. Ondanks enkele lichtpuntjes zoals positieve verschuivingen in economische participatie en kansen (+0,6 procentpunt) vergeleken met 2023 benadrukt de langzame verandering de dringende noodzaak tot een vernieuwde wereldwijde inzet om gendergelijkheid te bereiken .We kunnen niet wachten tot 2158 voor pariteit. De tijd om in actie te komen is vandaag, morgen en overmorgen.

Europa koploper in gendergelijkheid

Europa is koploper, met een genderpariteitsscore van 75% en met zeven van de top 10 posities ingenomen door landen uit deze regio. IJsland blijft het meest gendergelijke land, met 93,5% van zijn totale genderkloof gedicht. Andere best presterende landen zijn Finland, Noorwegen, Zweden, Duitsland en Ierland, die allemaal meer dan 80% van hun genderkloof hebben gedicht. Nederland staat op plaats 28 met een score van 77%, ingeklemd tussen Mozambique op plaats 27 en Estland op plaats 29. Ten opzichte van vorig jaar zijn ze gedaald met 0,002 procentpunten. Dit klinkt verwaarloosbaar. Tegelijkertijd is het een indicatie dat Nederland weinig vooruitgang boekt op dit onderwerp.

Hoe scoort Nederland

In economisch opzicht heeft Nederland te maken met een loonkloof, een lage participatie van vrouwen onder wetgevers, topambtenaren en management posities. Het thema politieke invloed valt op. Het aantal vrouwen in de nationale politiek neemt af. In het kabinet Rutte was de man-vrouw verdeling 50/50, in kabinet Schoof is de man-vrouw verdeling 66/34. Daarnaast heeft Nederland nog nooit een vrouwelijke premier gekend. Zonder direct in zak en as te zitten, is het belangrijk om te benoemen dat een deel van de resultaten wel hoopvol stemt. Zo scoort Nederland goed op de thema’s onderwijs (nummer 1 met een score van 100%) en gezondheid en levensverwachting (96%) .

Genderongelijkheid blijft een probleem

Hoewel Nederland op het eerste oog een land lijkt waar genderongelijkheid een minimaal probleem vormt door onder andere de verankering in de wet- en regelgeving is de praktijk weerbarstiger. De feiten op tafel gelegd door het Global Gender Gap Report leggen de realiteit pijnlijk bloot. Vanuit de Gelijkmaker gaan wij op zoek naar die resterende 23% ongelijkheid in Nederland en hoe wij deze kloof met elkaar kunnen dichten.

Van (onder)buik naar onderbouwing